OECUMENISCHE STUDIE- EN WERKGROEP WEST-VLAANDEREN Verslag van de vergadering
Gebedsmoment, in de oecumenische kapel
Broodmaaltijd
Werkvergadering:
Priester Kanunnik Philippe Hallein (uit Brugge) sprak ons over… “Omdat Gij mij kent, ga ik in kwetsbaarheid beproefde paden”. Voor de volledige tekst KLIK HIER
Variapunten:
1) Dank aan allen die bijgedragen hebben aan de Bidweek voor de eenheid 18-25 januari 2024.
Er was een mooie waaier aan initiatieven.
Voor de organisatie van de vesperdienst op zondag19 januari 2025 is de Anglicaanse
kerk aan de beurt.
2) In Brugge overleed op 30 januari 2024 de heer Patrick Hellebuck (76 j.). Hij leidde voorheen het koor van de Protestantse kerk (VPKB) te Brugge. De uitvaartdienst vond plaats op 3 februari.
3) Op 5 februari brachten vier monniken van het orthodoxe klooster Simonos Petras op de Griekse Athosberg een bezoek aan de Heilig-Bloedbasiliek in Brugge. Onder hen was archimandriet Eliseos, de abt van het bekende Simonos-Petrasklooster(Athosberg). Op uitnodiging van metropoliet Athenagoras en Vader Bernard bezochten zij ook de orthodoxe parochie van de Heiligen Konstantijn, in aanwezigheid van bisschop Lode Aerts.
4) Op zaterdag 2 maart om 19.30 u. is er in de Sint-Annakerk te Brugge een concert van Orthodoxe liturgische muziek, gebracht door het ensemble Malinine. Kaarten in voorverkoop: € 15,00.
5) Op zondag 3 maart houdt de Pinkstergemeente het initiatief ‘kerk zonder muren’.
6) In de Veertigdagentijd is er een vormingsreeks over het psychisch lijden van Job. Een samenwerking tussen het Bijbelhuis Biblia en de Protestantse kerk VPKB (Ds Jannica de Prenter). De reeks gaat door op woensdagavonden 6, 13 en 20 maart telkens om 19.30 u. in Biblia, Potterierei 72 te Brugge. € 5 per avond, € 10 voor de reeks. De opbrengst gaat naar de palliatieve eenheid De Vlinder.
7) In 2025 zal het thema van de Oecumenische Bidweek zijn: ‘Gelooft gij dit?’ (Johannes
11,26). Men zal de 1.700ste verjaardag vieren van het Concilie van Nicea. De teksten zullen
voorbereid worden door de in 1965 opgerichte monastieke gemeenschap van Bose nabij het
abt van het Athoniet klooster Simonos Petras aan Brugge
Op maandag 5 februari 2024 bracht archimandriet Eliseos, de abt van het bekende klooster Simonos Petras (Athosberg), op uitnodiging van Vader Bernard, een bezoek aan Brugge en aan de parochie van de Heiligen Konstantijn en Helena te Brugge.
Vader Eliseos was vergezeld van Metropoliet Athenagoras van België, Bisschop Joachim van Apollonia en de Athoniete priestermonniken, de vaders Iakovos van Simonos Petras en Theophilos van Pantokrator. Ze bezochten eerst de stad Brugge te voet maar ook met een bootje, van waar ze uit een andere invalshoek het Venetië van het Noorden konden aanschouwen, met de heel mooie oude gebouwen en brugjes.
Nadien werd deze delegatie hartelijk ontvangen in de Bloedkapel door Zijne Excellentie Bisschop Lode Aerts, bisschop van Brugge, alsook door E.H. Piet Vandevoorde, rector van de Bloedkapel, en de heer Gustave Arnould, lid van de Confrérie van de Bloedkapel. Ze kregen een hele mooie rondleiding en vereerden er de relikwie van het Heilig Bloed en de relikwie van de Heilige Basilios de Grote, één van de grote kerkvaders. Nadien volgde nog een aangename ontmoeting en mochten ze ook het gastboek van de Confrérie ondertekenen.
Nadien begaf de delegatie zich naar de Ezelstraat, waar ze verwacht waren in de orthodoxe parochie te Brugge tegen 18u. Daar werden ze ontvangen door Lidia en Victoria van de parochie die hen onthaalde met koffie en thee. Ondertussen liep de orthodoxe kerk van de Heiligen Konstantijn en Helena vol met een mooi aantal gelovigen die van her en der kwamen voor de Vespers en een ontmoeting met Vader Eliseos en de twee priestermonniken.
Vader Bernard, rector van de parochie, ging voor. Het parochie koor o.l.v. Guido Verleye verzorgde er de liturgische zangen. We waren ook blij dat Mgr Lode, bisschop van Brugge, kwam meebidden in deze avonddienst en deze delegatie kwam vereren met zijn aanwezigheid.
Metropoliet Athenagoras verwelkomde de Athoniete delegatie, waarna archimandriet Eliseos diepgaande woorden uitsprake voor de verzamelde menigte.
Op zondag 21 januari 2024 werd reeds voor de 17e maal in het kader van de Bidweek voor de Eenheid der Christenen in de Sint-Salvatorskathedraal te Brugge een “Oecumenische vesperdienst” gehouden.
Dit jaar had men als thema gekozen: Heb de Heer, uw God, lief … en uw naaste als uzelf. (Luc 10,27).Anglicanen, Protestanten, Rooms-katholieken, leden van de Pinkstergemeenschap, de Evangelische beweging, Zevendedagsadventisten en Orthodoxen kwamen in de Kathedraal bijeen om God te loven en te prijzen én om te bidden voor eenheid.
Dit jaar was het de beurt aan de Protestantse Kerk om deze oecumenische gebedsdienst te vieren. Zo werd er een Oecumenische vesperdienst gevierd en voorgegaan door Mgr Lode Aerts, Bisschop van Brugge. E.H. Henk Laridon (Deken van Waregem en voorzitter van de oecumenische studie en gebedsgroep van West-Vlaanderen), deed er het welkomstwoord.
Verder gingen er voor: Mgr Lode Aerts, Bisschop van Brugge, E.H. Kanunnik Henk Laridon (Deken van Waregem en voorzitter van de oecumenische studie en gebedsgroep van West-Vlaanderen) en E.H. Prof en Kanunnik Adelbert Denaux, E.H. Martin Faigniaert (Prior van de Paters Karmelieten) en E.H. Kurt Priem (van de Rooms-Katholieke Kerk), Dominee Jannica de Prenter (van de Verenigde Protestantse kerk), rev. Augustine Nwaekwe (Anglicaanse Kerk), ds. André Dewinne (van Pinkstergemeenschap ‘De Kruispoort’), Aartspriester Bernard Peckstadt (van de Orthodoxe Kerk), mevr. Nadine Van Parys (Adventskerk) en dhr. Benny Bonte (Cross Roadchurch ‘Sint Kruis’).
Deze Oecumenische vesperdienst werd heel mooi verzorgd door het koor van de Protestantse kerk o.l.v. van Arnaud Devos. Dit jaar was er terug een mooie opkomst met ongeveer 100 mensen. Het werd een heel deugddoende gebedsdienst voor de aanwezige gelovigen.
De homilie werd er dit jaar gehouden door Dominee Jannica de Prenter die er sprak over het thema van de Bidweek voor de éénheid van de Christenen namelijk: “Heb je naaste lief als jezelf” (Lev 18:19).
Voor de volledige tekst van deze prachtige homilie: KLIK HIER
Er werd gecollecteerd voor Open Doors: een organisatie die zich inzet voor vervolgde christenen. De collecte bracht €154,50 op.
Na afloop was er in de zeer koude kathedraal nog een gezellig samenzijn onder het genot van een drankje. De warmte van de vriendschap bleek ook hier sterker dan de kou. Tijdens deze bidweek bleek nogmaals dat broeder- en zusterschap sterker is dan de verschillen die de kerken scheiden: op grond van ons geloof vormen we samen “één lichaam en één geest”, “één hoop op grond” van onze “roeping”, “één Heer, één geloof, één doop, één God en Vader van allen, die boven allen, door allen en in allen is” (Ef 4:4)
Moge dit samen bidden ons dichter bij elkaar brengen.
verslag Vader Bernard Peckstadt en Ds Jannica de Prenter
De oecumene bloeit in Brugge: de vriendschap tussen kerken is aan het groeien; door het jaar heen zijn er tal van oecumenische activiteiten die christenen van verschillende achtergronden samenbrengen, waardoor goede relaties versterkt worden. Tijdens de bidweek voor de eenheid komt die vriendschap sterk tot uiting.
Op zaterdag 20 januari 2024 werd er in de orthodoxe parochie van de Heiligen Konstantijn en Helena te Brugge de orthodoxe vesperdienst gevierd in het kader van de bidweek voor de eenheid van christenen.
De dienst werd gepresideerd door Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en gevierd door Vader Bernard Peckstadt, de rector van de parochie.
Deze vesperdienst werd bijgewoond en vereerd met de aanwezigheid van Bisschop Lode Aerts, bisschop van Brugge. Verder waren nog aanwezig Pater Prior Godfried Feys van de Abdij Steenbrugge, Pater Prior Martin Faigniaert, prior van de Karmelieten samen met de pasgewijde tot priester, Pater Henrik Marie; ook de Paters Fernand Van Heuverswijn en Nicolaas Devynck van de Abdij van Zevenkerken (Loppem) en Z.E.H. Prof. Kanunnik Adelbert Denaux. Namens de Verenigde Protestantse Kerk was er Dominee Jannica De Prenter, predikante van de Protestantse gemeenschap van Brugge.
Het parochiekoor o.l.v. Stefaan Coudenys, verzorgde er heel mooi deze dienst. Op het einde van de vesperdienst was er ook de dienst van de artoklasia met het zegenen van de vijf broden, de olie, de tarwe en de wijn en dit in een geest van onnoemelijke erkentelijkheid voor God- een teruggave voor alles wat Hij ons heeft gegeven en nog geeft. Er was een mooie menigte gelovigen van de verschillende zustergemeenschappen van Brugge aanwezig die er gekomen waren om samen te bidden in deze bidweek voor de Eenheid van alle Christenen. Aan het eind van de viering sprak Metropoliet Athenagoras over het belang van de Oecumene en de dialoog tussen kerken (zie toespraak).
Nadien volgde een broederlijke ontmoeting met een glaasje wijn of fruitsap in de parochiezaal van de Orthodoxe parochie.
Dank aan het koor en allen die ons hebben geholpen voor deze dienst en de ontvangst van onze medebroeders.
Toespraak van onze metropoliet mgr. Athenagoras van België
naar aanleiding van de vespers in de bidweek voor de eenheid van de christenen
Het is met vreugde dat wij jullie allen vanavond begroeten in deze kleine orthodoxe kerk om samen te bidden voor de eenheid van de christenen. Meer dan ooit is dat nodig. Sinds het prille begin van het bestaan van deze parochie – volgend jaar bestaat de parochie 30 jaar – hebben we hier telkens de vespers op zaterdagavond in de bidweek voor de eenheid van de christenen opengesteld om samen te bidden. Eertijds waren er ook oecumenische vieringen in het Begijnhof, later ook op zondag in de kathedraal en ook in de abdijen van Zevenkerken en Bethanië en nog op andere plaatsen. Maar het is goed dat we ook even hier in deze orthodoxe kerk samenkomen en samen bidden.
Het is trouwens meer dan ooit noodzakelijk omdat de oecumene een beetje op de achtergrond verzeild is geraakt, en dat mag niet. We hebben tijdens de vorige eeuw markante figuren gekend die ervoor gezorgd hebben dat het verlangen naar het herstel van de zichtbare eenheid van de kerk een prioriteit was. Ik denk in het bijzonder aan de ontmoeting in Jeruzalem tussen paus Paulus VI en de oecumensiche patriarch Athenagoras. Op 4 januari was dat precies 60 jaar geleden. Het was voor onze patriarch eigenlijk niet mogelijk om een bezoek te brengen aan de paus in het Vaticaan en daarom had hij iets op het getouw gezet. Hij ging op bezoek naar het Heilig Land en Jeruzalem en hij had ervoor gezorgd dat de paus hetzelfde deed in dezelfde periode. Op die manier hebben ze een ontmoeting kunnen waarmaken. Tijdens die ontmoeting en tijdens hun omhelzing waren ze er zich van bewust dat er zich 900 jaar geleden een pijnlijke scheuring in de schoot van de christelijk kerk heeft voltrokken. En ook met de anglicaanse en de protestantse kerken hebben we al van bij het begin van de 20ste eeuw als orthodoxe kerk ontmoetingen gekend. Sinds 1920 zijn vertegenwoordigers van de lokale orthodoxe kerken als observator aanwezig op de Lambeth Conference, de tienjaarlijkse conferentie van anglicaanse bisschoppen.
Iets meer dan 35 jaar geleden hebben we de val van de Berlijnse muur meegemaakt. En wij dachten : nu zal er alleen nog vrede zijn. Maar vandaag de dag zien we dat zelfs orthodoxe christenen oorlog voeren tegen orthodoxe christenen. En dat kan niet. Welke boodschap brengen wij aan de mensheid ? Welke boodschap geven wij als christenen ? En nu woedt er ook oorlog op de plaats waar Christus geboren is, op de plaats waar Hij geleefd heeft. Men moordt er elkaar uit, zomaar, om heerschappij te hebben over een stuk land. Het stemt ons heel droevig om dit weer te moeten meemaken. We hadden toch gezegd : nooit meer oorlog ! En het wordt alsmaar erger. We zien dat de oorlog escaleert : Iran en Pakistan, schepen kunnen niet door de Rode Zee, ….
We hopen en bidden dat God ons helpt en dat Hij van ons vredestichters maakt en dat doen we allereerst vanuit ons christelijk geloof. We moeten meer dan ooit getuigen van Gods Aanwezigheid in onze wereld. Bij elke ontmoeting die we hebben – met om het even wie – moeten we in acht nemen dat die persoon een icoon is van God, geschapen naar Zijn beeld en gelijkenis.
We hebben ook nood aan charismatische figuren die op de voorgrond kunnen treden en die ervoor zorgen dat de dialoog die onze kerken verbindt – gemeenschappelijk maar ook bilateraal – terug een prioriteit wordt. Charismatische figuren die ervoor zorgen dat er stappen gezet worden gelijkend op die van paus Paulus VI en Athenagoras. Van Athenagoras die groot van gestalte was, wordt verteld dat als hij een stap zette, dat iemand anders zes stappen nodig had om hem te volgen. Hij was de man van de moed. Het was niet zo evident en eenvoudig om als eerste onder de gelijken in de orthodoxe kerk, de paus te ontmoeten. Want er zijn mensen die fanatiek denken, die denken dat het niet kan dat wij andere christenen ontmoeten of dat wij met andere christenen bidden. Dit is niet meer van deze tijd. Laat mij tot slot zeggen dat wij dat allereerst hier zullen doen te lande, hier in België, in Brugge. In uw bisdom monseigneur en dierbare broeder, die ons vereert met uw aanwezigheid hier.
Ik dank al degenen die hier de verschillende gemeenschappen vertegenwoordigen : dominee Jannica van de Verenigde Protestantse Kerk in Brugge en abt Godfried van de Benedictijner Abdij van Steenbrugge. Ook de pater prior Martin en pater Henrik Maria, beiden van het Karmelietenklooster van Brugge waarvan wij van hieruit de klokken kunnen horen luiden en waaruit blijkt dat wij verenigd zijn; de muren van de scheiding van de kerk reiken niet tot in de hemel. Wij feliciteren u pater Henrik Maria met uw recente priesterwijding; moge u altijd waardig zijn in het priesterschap dat u heeft ontvangen. Verder ook Kanunnik Adelbert Denaux, reeds vele jaren een vriend, en die voorzitter geweest is van de Oecumensiche Werkgroep West-Vlaanderen waaraan ik als jonge man samen met mijn vader vaak heb mogen deelnemen. En tevens pater Nikolaas en pater Fernand van de Abdij van Zevenkerken. En tenslotte ook u, alle gelovigen; we zijn blij dat u allen naar hier gekomen zijt om met ons te bidden. Namens de parochiegemeenschap en namens vader Bernard nodig ik u allen uit om een glaasje te drinken en nog even bij te praten in de bovenzaal.
Laten we verder bidden en alles in het werk stellen opdat we alsmaar dichter zouden kunnen komen als christenen zodat we – wie weet – nog tijdens ons leven het herstel van de zichtbare eenheid mogen zien.
Tijdens de vespers naar aanleiding van de bidweek voor de eenheid werd mijn aandacht getrokken door de vloer van onze kerk. Meestal schenk ik er geen aandacht aan. Die vloer bestaat uit vierkante zwarte en rode tegels in een ritmisch ruitvormig patroon gelegd. Het is best wel een oude vloer die het een en ander heeft meegemaakt; er is op geleefd, dat zie je. Maar meestal stap ik er dus gewoon overheen. Om de iconen te groeten, om de medeparochianen te groeten, je ziet het zo voor je en je doet wellicht net hetzelfde. Een beetje onachtzaam, niet beseffend dat deze aardige vloer de getuige is van een intens gebedsleven.
Het waren de vele stippen op de tegels die zaterdag mijn aandacht trokken. Ik had ze vast voorheen ook al gezien, maar nu bleef mijn blik eraan vasthangen. Net als jullie weet ik wel dat die vlekjes het gevolg zijn van het druipen van de kaarsen. Maar wie aandachtig is – dat is : wie achter het kaarsvet kijkt – ziet echter meer. Het zijn tranen. Als we onze borelingen voor God brengen, als we ons huwelijk laten zegenen, als we op een gelovige manier afscheid nemen van onze dierbaren en hen gedenken, op elk van die momenten ontsteken we een kaars en bidden. Het kaarsvet op de grond zijn de tranen van ons gebed. Tranen van vreugde en tranen van verdriet. De vlekjes vormen zo de blijvende getuigen van de manier waarop wij in vreugde en verdriet het leven delen met God en met elkaar.
Het waren de woorden van onze metropoliet Mgr. Athenagoras die me op deze wijze naar de vloer deden kijken. In zijn toespraak na afloop van de vespers maakte ook hij een allusie op de vreugde en pijn. Vreugde om het samenzijn van christenen van de verschillende kerken, verdriet omwille van de wonde die de pijnlijke scheuring in de kerk nog steeds is, en pijn omwille van de oorlogen in het Heilig Land, in Oost-Europa en op zovele andere plaatsen.
Ik zal nooit meer anders kijken naar deze vloer. Het is niet alleen de vloer waarop ik stap en sta, het is ook de basis van mijn geloof. Dat ik dankbaar mag zijn om het leven dat mij gegeven is en vreugdevol om de mensen rondom mij heen. Een zegen, een godsgeschenk zijn ze. Maar het is tevens een opdracht om te blijven werken aan meer verstandhouding en begrip. Monseigneur had het bij het rechte eind toen hij de wens uitdrukte dat de oecumenische beweging weer een grotere prioriteit zou moeten krijgen. In het gezellig samenzijn achteraf bleek dat we daaraan in Brugge zeker ons steentje willen bijdragen.
Het thema werd uitvoerig besproken door Rev. Augustine Nwaekwe tijdens zijn homilie. Voorgangers in de dienst waren, Rev. Augustine Nwaekwe vertegenwoordiger van de anglicaans kerk, E.H. Philippe van den Driessche van de pastorale eenheid Tiberias van Knokke-Heist, en Zijne Eminentie Metropoliet Athenagoras van België en Aartspriester Bernard Peckstadt van de orthodoxe kerk.
De voorbeden en smeekbeden werden verder door de verschillende voorgangers voorgelezen. De oecumenische viering muzikaal werd begeleid door de organiste van de Anglicaanse kerk en dit met enkele zangers van de Anglicaanse kerk. Moge dit samen bidden ons steeds dichter bij elkaar brengen. Met heel veel dank aan allen die deze liturgische dienst ondersteunden.
BIDWEEK 2024: SAMEN OP WEG IN HET SPOOR VAN DE LIEFDE
Elk jaar komen christenen van verschillende kerken wereldwijd samen om te bidden voor de eenheid van de kerk. Sinds 1908 wordt deze oecumenische bidweek gehouden van 18 tot 25 januari. Het thema voor de bidweek werd dit jaar ontleend aan Lucas 10:25-37. In de parabel van de barmhartige Samaritaan worden we herinnerd aan het grote gebod dat Jezus aan zijn leerlingen gegeven heeft: ‘Heb God lief en je naaste als jezelf’. Als christenen zijn we geroepen om Jezus na te volgen en medeleven te betonen aan mensen in nood ongeacht hun achtergrond, cultuur of religie; om te handelen zoals de Samaritaan in deze parabel. Jezus vertelt deze parabel naar aanleiding van een gesprek met een wetgeleerde. De context van de parabel is dus dialoog. En dat is ook precies de weg van de oecumene: in gesprek blijven met elkaar, samen de weg gaan van de navolging van Christus.
Deze jaarlijkse traditie vormt een belangrijk moment van verbondenheid en reflectie voor christenen over de hele wereld. Het is een periode waarin de nadruk ligt op het overstijgen van denominaties en verenigen in gebed en mededogen. Door zich te richten op het voorbeeld van de barmhartige Samaritaan, worden gelovigen aangespoord om zich in te zetten voor liefdadigheid en naastenliefde, ongeacht de verschillen die hen onderscheiden. Dit weerspiegelt de essentie van de boodschap van universele liefde en solidariteit die Jezus predikte tijdens zijn aardse leven.
De dialoog die centraal staat in de oecumenische beweging weerspiegelt de waarde van begrip, samenwerking en respect voor diversiteit binnen de christelijke gemeenschap. Het uitgangspunt van liefdevol handelen naar anderen, ongeacht hun achtergrond, cultuur of religie, is een bron van inspiratie en begeleiding voor de gelovigen in hun dagelijks leven. Door de woorden van Jezus te internaliseren en ze in praktijk te brengen, kunnen mensen van alle achtergronden en overtuigingen streven naar eenheid, vrede en welwillendheid in de wereld. Dit weerspiegelt de essentie van de boodschap van universele liefde en solidariteit die Jezus predikte tijdens zijn aardse leven.
Burkina Faso
Het materiaal voor deze bidweek werd voorbereid door christenen uit Burkina Faso. Met hulp van de gemeenschap van Chemin Neuf werkten broeders en zusters van het katholieke aartsbisdom Ouagadougou, van protestantse kerken en oecumenische organisaties samen om het materiaal voor deze bidweek samen te stellen. En dat alleen al is bijzonder want Burkina Faso maakt momenteel een ernstige veiligheidscrisis door die alle gemeenschappen treft. Het land kent 21 miljoen inwoners, met ruim 64 verschillende etnische groepen: 64% van de bevolking is moslim, 26% is christen (waarvan 20% katholiek en 6% protestants) en 9% hangt traditionele Afrikaanse religies aan. In 2016 werden er drie grote aanslagen gepleegd in de hoofdstad Ouagadougou. Sindsdien is de sociale cohesie dramatisch verslechterd. Het land lijdt onder terroristische aanslagen door Jihadistische groepen, wetteloosheid en mensenhandel. Dit heeft geleid tot meer dan 3000 doden en bijna 2 miljoen ontheemden. Scholen, gezondheidscentra en gemeenschapshuizen zijn gesloten. Een groot deel van de infrastructuur is verwoest.
Christelijke kerken zijn vaak het nadrukkelijke doelwit van jihadistisch geweld. Vele priesters, predikanten en kerkelijk werkers werden gedood tijdens vieringen. Anderen worden gegijzeld. In Burkina Faso en andere landen in de Sahel-regio neemt de vervolging van christenen steeds grotere proporties aan. Vanwege het terrorisme in Burkina Faso zijn veel kerken in het noorden, oosten en noordwesten gesloten. Op plaatsen waar erediensten nog wel doorgaan, moet dit gebeuren onder strenge politiebewaking en moeten vieringen vanwege de veiligheid vaak worden ingekort. Ook in Nigeria, dat dicht bij Burkina Faso ligt, gaat de vervolging van christenen door en moeten we momenteel spreken van een etnische zuivering. Vlak voor nieuwjaar vond er opnieuw een reeks aanslagen plaats die aan velen het leven hebben gekost. De christenen die de bidweek hebben voorbereid schrijven zelf dat zij hun werk ervaren hebben als “een weg van oecumenische bekering”. Wanneer je leven moet in een context van constante dreiging en terreur, dan wordt het liefdesgebod een opgave. Toch leerde Jezus aan zijn leerlingen om ook de vijand lief te hebben. Jezus toonde ons dat er altijd een weg is naar vrede en verzoening. Tijdens deze bidweek zullen we bijzondere aandacht besteden aan de moeilijke situatie in Burkina Faso en de Sahel-regio. Ook wij mogen de weg gaan van oecumenische bekering en ons verdiepen in de vrede die Christus brengt, die alleen bewandeld kan worden door de weg van de liefde te gaan, de liefde die het kwade overwint.
De weg van de liefde
Deken Henk Laridon, voorzitter van de oecumenische studie- en werkgroep West-Vlaanderen, heeft een mooi artikel geschreven over de bidweek. Daarin benadrukt hij hoezeer de liefde hoort tot het DNA van het christelijk geloof. De parabel van de barmhartige Samaritaan confronteert ons met de vraag: hoe heb ik liefde betoond aan mijn naaste? “God is liefde”, schrijft Henk Laridon, “en de liefde van Christus brengt ons in eenheid samen”. In het evangelie van Johannes lezen we: ‘God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft’ (Joh 3:16). En in Johannes 13:35 lezen we: ‘Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn’. Liefde is een opdracht, een roeping voor iedere christen. De kerkvaders zagen de herberg uit de parabel van de barmhartige Samaritaan als een beeld voor de kerk: zoals de Samaritaan de gewonde man naar de herberg bracht, zo vertrouwt Christus de gewonden en behoeftigen in deze wereld toe aan de kerk, om ze te helen en te genezen:
Veel vroegchristelijke auteurs, zoals Origines, Clemens van Alexandrië en Augustinus, zagen in de parabel van Lc 10 het heilsplan van God voor de wereld. In de reiziger (van Jeruzalem naar Jericho) zagen ze Adam (of de mensheid), neerdalend van het paradijs naar de aarde, ten prooi aan vijandige aardse krachten. Ze zagen Christus zelf als de Samaritaan, die, bewogen door medelijden, de man te hulp komt en zijn wonden verzorgt. In de herberg zagen ze de Kerk. De belofte van de man om terug te komen was voor hen dan beeld voor de beloofde terugkomst van de Heer. De christenen zijn geroepen om, zoals Christus, lief te hebben, zoals de Barmhartige Samaritaan deed, met bijstand aan hen die in nood zijn, van welke religieuze, etnische of sociale afkomst zij ook zijn. Dat is echte naastenliefde. Mogen onze kerken herbergen zijn, waarin allen goed ontvangen en verzorgd worden. Naastenliefde verenigt mensen. Ook de christenen uit andere kerken zijn onze naasten of kunnen het worden. Tijdens de Oecumenische bidweek willen we ons ook in gebed verenigen.Henk Laridon
Benieuwd naar het hele artikel? Kijk eens op de weblog van vzw Oecumene: KLIK HIER
Vieringen in Brugge
De oecumenische studie- en werkgroep nodigt u van harte uit voor de afsluitende vespersviering in de St.-Salvatorskathedraal op zondag 21 januari om 16.00u, die dit jaar in handen ligt van de protestantse gemeenschap. Onder leiding van dirigent Arnaud Devos zal het protestants kerkkoor de dienst opluisteren. Tijdens deze viering zal er gecollecteerd worden voor Open Doors. Open Doors komt op voor christenen die omwille van hun geloof worden vervolgd en steunt hen door Bijbels ter beschikking te stellen en traumahulp aan te bieden. Open Doors is ook actief in de Sahel-regio. Voor meer info: https://www.opendoors.nl/
Overige vieringen in het kader van de bidweek:
Op zondag 14 januari om 19.30u in het Schuttershof, Boogschutterslaan 41, Sint-Kruis Brugge: provinciale aanbiddingsavond; een initiatief van het Gebedsplatform van de Evangelische Alliantie Vlaanderen, Compassion International, CrossRoad Church en Pinkstergemeente De Kruispoort.
Op vrijdag 19 januari om 20.00u in de kapel naast de Christus-Koningkerk in de Leopold I laan: Avondgebed rond het kruis van Taizé.
Op zaterdag 20 januari om 18.00u. in de Orthodoxe kerk van de HH. Konstantijn en Helena, Ezelstraat 85: Oecumenische vesperdienst met Artoklasia.
Op zondag 28 januari om 10.00u in ’t Keerske (St.-Pieterskapel): gezamenlijke viering van de protestantse en Anglicaanse gemeenschap.
Elk jaar bidden christenen uit verschillende kerken en in verschillende landen voor de eenheid van de christenen. Sinds 1908 wordt de Oecumenische bidweek gehouden van 18 tot 25 januari. Elk jaar is er een thema en komen de teksten uit een bepaald land. Voor de bidweek van 2024 werd het thema genomen uit de evangelieperikoop, waarin de bekende parabel van de Barmhartige Samaritaan (Lucas 10,25-37) te vinden is. Deze parabel geldt als dé basis- en inspiratietekst voor de christelijke naastenliefde. Opmerkelijk is dat Jezus deze parabel vertelde in een gesprek met een joodse wetgeleerde. De context is er dus een van dialoog. In oecumenische contacten is dialoog precies van groot belang.
De wetgeleerde vroeg Jezus wat hij moest doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven (Lc 10,25). Jezus antwoordde met een wedervraag: ‘Wat staat er in de wet?’ (v. 26). Als kenner in zijn vak citeerde de wetgeleerde de wettekst: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en heel uw ziel en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf’ (v. 27). De dialoog ging verder. Na de aanbeveling van Jezus het in praktijk te brengen, gaf de wetgeleerde niet op . Hij pikte het woord ‘naaste’ uit het wetcitaat en vroeg dan aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste? (v. 29). Als antwoord hierop vertelde Jezus illustratief de bekende parabel. Het verhaal van Jezus sloeg blijkbaar bij de wetgeleerde goed aan. Dat de vreemde Samaritaan meest naaste was (of geworden was) van de gewonde reiziger, die hij naar een herberg bracht, was hem duidelijk. Deze Bijbeltekst biedt goede aanzetten om te reflecteren over dialoog en te zoeken naar eenheid in het christelijk geloof. Met alle christenen horen en lezen we immers deze Bijbelpassage, die alom gekend is.
Burkina Faso
Dit jaar werden het thema en de teksten voor de bidweek gekozen door christenen uit het Afrikaanse land Burkina Faso, waarbij de gemeenschap van Chemin Neuf het voortouw nam. Burkina Faso is een Sahelland met 21 miljoen inwoners dat zich situeert in West-Afrika. Er zijn wel 64 verschillende etnische groepen. 64% van de bevolking zijn moslims; 26% zijn christenen (waarvan 20% katholiek en 6% protestants); 9% van de bevolking belijdt een traditioneel Afrikaanse religie. Die toestand is zo in alle regio’s van het land.
Burkina Faso lijdt momenteel onder een ernstige veiligheidscrisis, die alle geloofsgemeenschappen treft. Die vloeit voort uit een zware djihadistische aanval, die vanuit het buitenland werd opgezet in 2016. Heel de sociale samenhang werd hierdoor aangetast. Terroristische aanslagen in het land zorgden voor meer dan 3.000 doden. Zowat 2 miljoen mensen zijn op de vlucht geslagen. Duizenden scholen en verzorgingscentra werden gesloten. Veel socio-economische infrastructuur werd vernield. Transport werd aan banden gelegd. Als gevolg daarvan ontstonden intercommunautaire conflicten. Er is een grote instabiliteit, die de vrede en de nationale eenheid niet ten goede komt.
Bij aanslagen werden ook christelijke kerken geviseerd. Er werden priesters, predikanten en catechisten omgebracht tijdens religieuze vieringen. Sommigen werden opgepakt en verdwenen. Momenteel is 22% van het grondgebied niet onder controle van de staat. In die gebieden kunnen christenen niet meer openbaar hun godsdienst belijden. In het Noorden, Oosten en Noord-westen van het land is het merendeel van de christelijke kerken zelfs gesloten. Waar de cultus wel nog kan doorgaan, is ze vaak bedreigd. Extremistische groeperingen steken de kop op. Ondanks dit alles is er een zekere solidariteit ontstaan tussen christenen, moslims en aanhangers van traditionele religies. De bisschoppen steunen een dialoogcommissie die zoekt naar interetnische en interreligieuze dialoog en samenwerking.
Bijbelse nadruk op de liefde
De parabel van de Barmhartige Samaritaan toont aan dat liefde behoort tot het DNA van het christelijk geloof. God is liefde en de liefde van Christus brengt ons in eenheid samen. Onze gemeenschappelijke identiteit ontdekken wij door de ervaring van de liefde. In het evangelie van Johannes lezen we: ‘God had de wereld zo lief dat Hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in Hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft’ (Joh 3,16). Die liefde komt bij mensen tot uiting in de liefde die wij elkaar toedragen. In Johannes 13,35 lezen we: ‘Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn’.
In het gekozen fragment van Lc 10,27 bevestigt Jezus het traditioneel joods onderricht van Deuteronomium 6,5:’ Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en heel uw ziel en met heel uw kracht’ en van Leviticus 19,18b: ‘Heb je naaste lief als jezelf’.
Veel vroegchristelijke auteurs, zoals Origines, Clemens van Alexandrië en Augustinus, zagen in de parabel van Lc 10 het heilsplan van God voor de wereld. In de reiziger (van Jezuzalem naar Jericho) zagen ze Adam (of de mensheid), neerdalend van het paradijs naar de aarde, ten prooi aan vijandige aardse krachten. Ze zagen Christus zelf als de Samaritaan, die, bewogen door medelijden, de man te hulp komt en zijn wonden verzorgt. In de herberg zagen ze de Kerk. De belofte van de man om terug te komen was voor hen dan beeld voor de beloofde terugkomst van de Heer. De christenen zijn geroepen om, zoals Christus, lief te hebben, zoals de Barmhartige Samaritaan deed, met bijstand aan hen die in nood zijn, van welke religieuze, etnische of sociale afkomst zij ook zijn. Dat is echte naastenliefde.
In zijn boek Le ‘care’ chrétien ou la révolution de l’amour (Parijs, Salvator, 2023), beschrijft Luc Ravel, de aartsbisschop van Straatsburg, het eigene van de christelijke naastenliefde (met de barmhartige Samaritaan als model) als ‘un supplément de coeur’. Wat met het hart gedaan is, is wel gedaan. Hij schrijft mooi: ‘La bienveillance fait aimer; la bienfaisance fait aider’ (‘De welwillendheid doet beminnen; de weldadigheid doet helpen’). De goede zorg (‘care’) komt mensen in nood steeds tegemoet. Ravel schrijft: ‘A chaque misère sa miséricorde’. Wie zorg draagt, kan dit ook ongepland en onverwacht doen: ‘Le care est souvent imprévu, mais jamais improvisé’, volgens Ravel.
Helaas wordt dit christelijk visioen van naastenliefde op vandaag in onze huidige wereld verpulverd door oorlog en onrecht. Zoals de Barmhartige Samaritaan kunnen christenen het leren om naaste te worden, door te leren de ander lief te hebben.
Een weg van vrede en verzoening
De dominicaan Timothy Radcliffe wijst er in zijn boek Zusters en broeders. Woorden van een prediker (Tielt, Lannoo, 2003, p. 11-23) op dat de evangelist Lucas, in de parabel, voor het woord ‘reis’ het Griekse woord ‘hodos’ gebruikt. Dit betekent ‘weg’. Het is een woord dat dezelfde auteur Lucas in zijn boek Handelingen gebruikt voor het geloof én voor de eerste christenen. Ze werden ‘de Weg’ of ‘mensen van de weg’ genoemd. Met de parabel staat, volgens Radcliffe, niet langer de wetgeleerde zelf centraal, maar de gewonde man, die ‘naaste’ is geworden van de Samaritaan, die diep geraakt was door medelijden. De parabel toont dat echt medelijden onze plannen in de war stuurt en ons uit onze comfortzone haalt. Gewonde en Samaritaan waren vreemden voor elkaar. Er is een relatie ontstaan, die voorheen niet bestond. Dus, overal en altijd is ontmoeting en dialoog mogelijk. De parabel van Jezus begon als een verhaal van joden en Samaritanen en eindigt als dat van twee mensen. De wetgeleerde geeft als slotantwoord: ‘die hem barmhartigheid heeft betoond…, die is naaste..’ Van ‘Samaritaan’ (wat ook gezien werd als een afvallige of een ketter) was geen sprake meer. Volgens sommigen zouden de wijn en de olie, die in de parabel vermeld worden als geneesmiddel, verwijzen naar twee ingrediënten die in de tempel werden gebruikt. Priester en leviet hadden er hun functie, die ze misschien lieten primeren op de hulp aan de gewonde man onderweg, dus ten koste van de naastenliefde. De parabel maakt wel duidelijk wat prioriteit verdient. Radcliffe verwijst hierbij naar een citaat uit de profeet Hosea: ‘Ik wil liever barmhartigheid dan offers’ (Hos 6,6).
Een artikel uit het Franse tijdschrift Unité des Chrétiens (Parijs, oktober 2023) besluit als volgt: ‘Net zoals de Barmhartige Samaritaan de gewonde man naar de herberg bracht, zo vertrouwt Christus de gekwetsten en de zwaksten van onze wereld toe aan onze kerken, opdat zij hun lijden helpen verzorgen en hun kwetsuren helpen genezen. Deze zending, ten dienste van de wereld, is tevens een weg naar eenheid, die uiteindelijk een gave is van God aan zijn volk’. Mogen onze kerken herbergen zijn, waarin allen goed ontvangen en verzorgd worden. Naastenliefde verenigt mensen. Ook de christenen uit andere kerken zijn onze naasten of kunnen het worden. Tijdens de Oecumenische bidweek willen we ons ook in gebed verenigen.
Henk Laridon
Bidweek voor de eenheid van de christenen (18 – 25 januari 2024) Thema: ‘‘Gij zult uw God liefhebben en uw naaste als uzelf’ (Lc 10,27).
Activiteiten in West-Vlaanderen
Te Brugge
Op zondag 14 januari om 19.30 u. in het Schuttershof, Boogschutterslaan 41, Sint-Kruis Brugge: provinciale aanbiddingsavond; een gezamenlijk initiatief van het Gebedsplatform van de Evangelische Alliantie Vlaanderen, Compassion International, CrossRoad Church and Pinkstergemeente De Kruispoort.
Op vrijdag 19 januari om 20.00 u. in de kapel naast de Christus-Koningkerk in de Leopold I laan: Avondgebed rond het kruis van Taizé.
Op zaterdag 20 januari om 18.00 u. in de Orthodoxe kerk van de HH. Konstantijn en Helena, Ezelstraat 85: Oecumenische vesperdienst met Artoklasia.
Op zondag 21 januari om 16.00 u. in de Sint-Salvatorskathedraal: Oecumenische vesperdienst (dit jaar geleid door de Protestantse kerk) .
Te Diksmuide
Op zondag 21 januari om 17.30 u. in het Orthodox klooster van de Moeder Gods Troosteres, Rousdammestraat 1, Pervijze: Oecumenische vesperdienst.
Te Ieper
Op zondag 21 januari om 18.00 u. in de Protestantse kerk (VPKB), Beluikstraat 19: Oecumenische gebedsdienst.
Te Knokke
Op vrijdag 19 januari om 19.00 u. in de Anglicaanse kerk St George (Zoutelaan 77): Oecumenische gebedsdienst.
Te Kortrijk
Op woensdag 17 januari om 19.30 u. in de Sint Michielskerk: Oecumenische gebedsdienst met vertegenwoordigers van de katholieke kerk, de orthodoxe kerk, protestantse kerk en evangelische gemeenten, een organisatie van de Sint-Michielsbeweging in samenwerking met de pastorale eenheid OLV van Groeninge.
Te Oostende
Op woensdag 24 januari om 19.00 u. in de Hazegraskerk (Onze Lieve Vrouw Onbevlekt, Rachel Lanczweertplein): Oecumenische gebedsdienst.
Te Roeselare
Op woensdag 24 januari om 19.00 u. in de H.Hart-kerk (H.Spilleboutdreef): Oecumenische gebedsdienst met katholieken, protestanten en orthodoxen.
Te Waregem
Op zaterdag 20 januari om 9.30 u. in de Sint-Hubertusruimte, Kruishoutemseweg 101: Gebed, samen met de Eritrees-Orthodoxe gemeenschap.
Het is precies 50 jaar geleden dat paus Paulus VI en de oecumenische patriarch Athenagoras elkaar ontmoetten in Jeruzalem. Dit vond plaats op 5 januari 1964. Het was de eerste keer sinds 1439 dat de primaten van de Kerk van Rome en de Kerk van Constantinopel elkaar ontmoetten. Ze omhelsden elkaar en baden samen het Onze Vader in het Grieks en Latijn. Deze ontmoeting markeerde het begin van de dialoog en toenadering tussen de Orthodoxe Kerk en de Rooms-Katholieke Kerk.
Ecumenical Patriarch Athenagoras and Pope Paul VI
Na deze gebeurtenis zei patriarch Athenagoras: “We hebben elkaar één keer omhelsd, daarna nog een keer en nog een keer. Als twee broers die elkaar na een lange scheiding weer hebben ontmoet”. Ze spraken en baden samen. Veel langer dan verwacht! Een gezamenlijke verklaring, een ware dankzegging, werd wereldkundig gemaakt: “De twee pelgrims, met hun ogen gericht op Christus – die samen met de Vader het voorbeeld en de schepper is van eenheid en vrede – bidden tot God dat deze ontmoeting een teken en een eerste stap mag worden voor wat nog moet komen voor de Glorie van God en de verlichting van de gelovigen…”.
Voordat hij zijn reis naar het Heilige Land ondernam, raadpleegde patriarch Athenagoras alle lokale orthodoxe kerken. De paus, de patriarch en alle aanwezigen op de bijeenkomst getuigden allemaal van de kracht van dit teken. Ze voelden dat Christus zelf aan het werk was en dat mensen gedragen werden. De eerste omhelzing was er een in de geest van Pinksteren. De vredeskus symboliseerde een gemeenschap die eerst zichzelf wilde herstellen in liefde. “Dus wanneer u uw offer naar het altaar brengt en u bedenkt dat uw broeder iets tegen u heeft, laat uw offer daar dan liggen, ga heen en verzoen u met uw broeder en kom dan terug en breng uw offer” (Matt. 5, 23-24). De paus en de patriarch hebben vaak aan deze woorden herinnerd! De beelden van de ontmoeting tussen Athenagoras en Paulus VI gingen de hele wereld rond: op televisie, in alle kranten en prestigieuze tijdschriften, wat de rooms-katholieken van het Westen veel deed begrijpen dat de Latijnse Kerk niet de enige was. Ze waren zich terdege bewust van de protestanten, maar waren totaal onverschillig gebleven voor de orthodoxen. Na deze ontmoeting werden veel relikwieën van de apostelen teruggegeven aan de Orthodoxe Kerk: de schedels van de apostelen Andreas en Titus en de relikwieën van de heilige Sabbas.
Zestig jaar na de historische ontmoeting in Jeruzalem kunnen we alleen maar in herinnering roepen dat patriarch Athenagoras tijdens zijn hele pontificaat nooit ophield liefde en begrip te verkondigen en te bidden voor een verenigde Kerk, een Kerk die vernieuwd is in de apostolische traditie, een Kerk die, oprijzend uit de hedendaagse kerkelijke chaos, het christelijke volk in staat zou stellen elkaar te ontmoeten in de gemeenschappelijke kelk van communio. Het is echter duidelijk dat de oecumene – helaas – niet meer dezelfde impact heeft als in de jaren na deze historische ontmoeting.
Broeder Henrik-Maria priester gewijd in de Karmelietenkerk
Op zaterdag 23 december 2023 werd broeder Henrik-Maria priester gewijd in de Karmelietenkerk Ezelstraat 28 te Brugge.
De wijding werd toegediend uit de handen van Z.E. Anders Kardinaal Arborelius ocd die speciaal uit Zweden kwam om deze plechtige viering voor te gaan. Het was een heel mooie en plechtige viering met een Gregoriaans koor. Vader Bernard vertegenwoordigde er de Orthodoxe Kerk en parochie van Brugge als dichte buren.
Broeder Henrik-Maria werkte ook lange tijd als ziekenhuis almoezenier in hetzelfde ziekenhuis Sint-Lucas te Brugge waar ook Vader Bernard als verpleegkundige werkt maar ook als ziekenhuis-aalmoezenier voor de orthodoxe kerk dienst doet.
Graag feliciteren wij de nieuw gewijde Priester-monnik Henrik-Maria. Axios! Axios! Axios! (Hij is waardig)
Graag feliciteren wij ook graag de Provinciaal van de Vlaamse Karmel Pater Paul De Bois als ook de overste van de Paters Karmelieten van Brugge Pater Martin Faignaert met deze nieuwe roeping.
(Verslag Vader Bernard)
Enkele sfeerbeelden van de priesterwijding voor meer foto’s: KLIK HIER
Christelijke kerken in Brugge 